ENDOMETRIOSIS NI NINI?

ENDOMETRIOSIS NI NINI?

Endometriosis ni hali ambayo tishu inayofanana na ile linapokuja kwa ndani ya uterasi (lining) inakua nje ya uterasi, mara nyingi kwenye ovari, mirija ya fallopian, au sehemu nyingine za pelvic. 

Hii inaweza kusababisha maumivu makali wakati wa hedhi, ugumba, na shida zingine za kiafya.

NINI CHANZO CHA ENDOMETRIOSIS.

Chanzo cha endometriosis hakijulikani kikamilifu, lakini kuna nadharia kadhaa. 

Mojawapo ni kwamba baadhi ya seli za endometriamu huenda nyuma kupitia mirija ya fallopian badala ya kutoka mwilini wakati wa hedhi, na kufanya tishu hiyo ikue mahali pasipo sahihi. 

Sababu nyingine zinazoweza kuchangia ni mambo kama vile urithi, mfumo wa kinga, na mabadiliko ya homoni.

DALILI 10 ZA ENDOMETRIOSIS

Dalili za endometriosis zinaweza kutofautiana kati ya watu, lakini zinaweza kujumuisha:

1.Maumivu makali wakati wa hedhi (dysmenorrhea).

2.Maumivu ya pelvic nje ya kipindi cha hedhi.

3.Kuhisi maumivu wakati wa kujamiiana (dyspareunia).

4.Kuhisi maumivu wakati wa kukojoa au kuhara wakati wa hedhi.

5.Kutokwa damu kati ya vipindi vya hedhi (spotting).

6.Kutokwa na damu wakati wa hedhi kwa wingi (menorrhagia).

7.Kupata maumivu ya tumbo chini ya mbavu na mgongo.

8.Kupata choo kigumu au kuhisi maumivu wakati wa kujisaidia haja kubwa.

9.Kushindwa kupata ujauzito (ugumba).

10.Uchovu wa muda mrefu na dalili za mzunguko wa hedhi.

MADHARA YA ENDOMETRIOSIS.

Endometriosis inaweza kusababisha madhara kadhaa kwa afya na maisha ya mtu, pamoja na:

1.Maumivu ya mara kwa mara: Dalili za maumivu, kama vile maumivu makali wakati wa hedhi, yanaweza kuathiri ubora wa maisha ya mtu na kusababisha shida za kazi na shughuli za kila siku.

2.Ugumba: Endometriosis inaweza kusababisha ugumba kwa sababu ya uharibifu wa tishu za pelvic na kuzuia mirija ya fallopian au ovari.

3.Matatizo ya kibofu na matumbo: Endometriosis inaweza kusababisha maumivu wakati wa kukojoa au kuhara wakati wa hedhi, pamoja na matatizo mengine ya kibofu na matumbo.

4.Matatizo ya kihisia: Maumivu ya mara kwa mara na hali ya kudumu ya ugonjwa huu yanaweza kusababisha wasiwasi, huzuni, au hali nyingine za kihisia.

5.Madhara ya kijamii na kiuchumi: Endometriosis inaweza kuathiri uwezo wa mtu kufanya kazi na kushiriki katika shughuli za kijamii, na hivyo kusababisha athari za kiuchumi.

Kuvunjika kwa mahusiano: Maumivu na changamoto zinazohusiana na endometriosis zinaweza kusababisha kuvunjika kwa mahusiano ya kibinafsi.

JINSI YA KUJIKINGA.

1.Wakati hakuna njia ya uhakika ya kuzuia endometriosis, kuna hatua kadhaa ambazo mtu anaweza kuchukua kudumisha afya ya pelvic na kupunguza hatari au kupunguza dalili:

2.Kutumia njia za uzazi wa mpango: Baadhi ya njia za uzazi wa mpango, kama vile vidonge vya homoni au mipira ya uzazi wa mpango, zinaweza kusaidia kupunguza mzunguko wa hedhi na hivyo kupunguza dalili za endometriosis.

3.Lishe bora: Lishe yenye afya yenye mafuta yenye afya, nyuzinyuzi, na virutubisho vya kutosha inaweza kusaidia katika kudhibiti dalili za endometriosis.

4.Mazoezi: Mazoezi ya mara kwa mara yanaweza kusaidia katika kupunguza maumivu ya pelvic na kuboresha mzunguko wa damu.

5.Kupumzika na kupunguza msongo wa mawazo: Msongo wa mawazo unaweza kuongeza maumivu ya endometriosis, hivyo njia za kupunguza msongo wa mawazo kama vile yoga, mbinu za kupumzika, au mazoezi ya kupumzika yanaweza kusaidia.

6.Kufuatilia afya ya pelvic: Kuwa na uhusiano mzuri na daktari wako wa huduma ya afya kunaweza kusaidia katika kugundua mapema dalili za endometriosis na kudhibiti hali hiyo vizuri.

Ni muhimu pia kuelewa kuwa kila mwili ni tofauti, na hatua ambazo zinaweza kufanya kazi kwa mtu mmoja zinaweza kutofautiana kwa mtu mwingine. 

Kuwasliana na daktari wa huduma ya afya ni hatua muhimu katika kubuni mpango wa kibinafsi wa kuzuia au kudhibiti endometriosis.